ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ

Τα άρθρα μας αφορούν κυρίως ΜΗ ΙΑΤΡΟΥΣ, για αυτό προσπαθήσαμε να τα γράψουμε όσο πιο απλά γίνεται χωρίς δύσκολους ιατρικούς όρους και πολύπλοκες ερμηνείες, ώστε να γίνονται κατανοητά σε όλους.

Μοιραστείτε αυτό το άρθρο

Τα άρθρα μας αφορούν κυρίως ΜΗ ΙΑΤΡΟΥΣ, για αυτό προσπαθήσαμε να τα γράψουμε όσο πιο απλά γίνεται χωρίς δύσκολους ιατρικούς όρους και πολύπλοκες ερμηνείες, ώστε να  γίνονται κατανοητά σε όλους.

ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ ή δυσανεξία στη γλουτένη ή εντεροπάθεια λόγω γλουτένης ΔΕΝ είναι κάποιου είδους τροφική δυσανεξία ή αλλεργία, αλλά αποτελεί ένα αυτοάνοσο νόσημα, που σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται λανθασμένα στα ίδια του τα κύτταρα, αντιδρώντας στη γλουτένη.

Η νόσος αυτή προσβάλλει αρχικά το λεπτό έντερο και οδηγεί σε προοδευτική ατροφία του εντερικού βλεννογόνου, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η σωστή πέψη και απορρόφηση όλων των θρεπτικών στοιχείων, μετάλλων, ιχνοστοιχείων, βιταμινών.

Τρία δημητριακά περιέχουν τη γλουτένη και είναι τοξικά για τους ασθενείς με κοιλιοκάκη: ο σίτος, η σίκαλη, και το κριθάρι.

Πόσο συχνή είναι

Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 100.000 Έλληνες παρουσιάζουν τη νόσο, εκ των οποίων το 99% δεν έχει διαγνωστεί.

Σύμφωνα με έρευνες, για κάθε 1 άνθρωπο που έχει διαγνωσθεί με κοιλιοκάκη, είναι πιθανόν ότι υπάρχουν άλλοι 30 οι οποίοι έχουν την πάθηση αλλά η διάγνωση σε αυτούς δεν έχει γίνει.

Ενδείξεις και Συμπτώματα

Η συμπτωματολογία της νόσου ποικίλλει και εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία, μετά την ένταξη της γλουτένης στη διατροφή σε άτομα με γενετική προδιάθεση.

Στη βρεφική και παιδική ηλικία τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά την εισαγωγή τροφών με γλουτένη (π.χ. λακτέ, ζυμαρικά, μπισκοτόκρεμα).

 Ενδείξεις:

• Διαταραχές κενώσεων (κυρίως διάρροια ή και δυσκοιλιότητα)
• Χαμηλό ανάστημα σε παιδιά προσχολικής ηλικίας
• Αδιευκρίνιστη απώλεια βάρους, ανεπαρκής πρόσληψη βάρους
• Ανορεξία
• Καθυστέρηση της ήβης
• Μετεωρισμός (πρήξιμο) της κοιλιάς και κοιλιακός πόνος
• Διαταραχές αδαμαντίνης
• Νευρολογικά ή συμπεριφεριολογικά προβλήματα (ευερεθιστικότητα ή καταθλιπτική διάθεση, άγχος, αταξία, περιφεριακή νευροπάθεια, επιληψία)
• Σιδηροπενική αναιμία και χαμηλό φολικό οξύ.

Ωστόσο οι ασθενείς που εμφανίζουν κλινικά συμπτώματα αποτελούν μόλις το 25-30% των ασθενών.

Οι περισσότεροι ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί και παραμένουν αδιάγνωστοι για χρόνια, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μακροπρόθεσμων επιπλοκών της νόσου.

Η ύπαρξη συγγενών πρώτου βαθμού που πάσχουν από κοιλιοκάκη αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα της ασθένειας και πρέπει οπωσδήποτε να ελεγχθούν με αιματολογικές εξετάσεις.

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΜΗΝ ΑΛΛΑΖΕΤΕ ΠΟΤΕ ΤΗ ΔΙΑΙΤΑ ΣΑΣ ΠΡΙΝ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η αυθαίρετη υιοθέτηση μιας δίαιτας χωρίς γλουτένη, μπορεί να οδηγήσει σε μια μη ισορροπημένη και ανεπαρκή διατροφή, η οποία θα μπορούσε να κάνει περισσότερη ζημιά παρά καλό.

 Ορολογικός έλεγχος

Το πρώτο βήμα για τη διαγνωστική προσέγγιση της κοιλιοκάκης είναι ο ορολογικός έλεγχος.

Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν ευαίσθητες μέθοδοι για τον προσδιορισμό ειδικών αντισωμάτων στον ορό ασθενών με κοιλιοκάκη. Η συνδυαστική χρήση των ειδικών αντισωμάτων συμβάλλει στη διαγνωστική προσέγγιση της νόσου και εξαρτάται από τα επίπεδα της ολικής ανοσοσφαιρίνης Α (IgA).

Αντισώματα έναντι των πεπτιδίων της απαμινωμένης γλιαδίνης (anti–DGP) IgA/IgG

Αντισώματα έναντι του ενδομυσΐου (EMA) IgA

Αντισώματα έναντι της ιστικής τρανσγλουταμινάσης (anti–tTG) IgA/IgG

Εάν υπάρχει κληρονομικότητα ακόμη και αν οι παραπάνω εξετάσεις βγουν αρνητικές, πρέπει να γίνει μοριακή διερεύνηση για τα HLA-DG₂ και HLA-DG₈ που μας βεβαιώνει πάνω από 90% για ύπαρξη κοιλιοκάκης πολύ πριν εμφανισθούν τα συμπτώματα.

Πληθώρα μελετών υποδεικνύει την ισχυρή σύνδεση της νόσου με τα γονίδια HLA-DQ2 και HLA-DG8.

Η παρουσία ενός οποιουδήποτε εξ αυτών κρίνεται απαραίτητη αλλά όχι ικανή για την ανάπτυξη της νόσου. Ένα ποσοστό 36%-53% θα νοσήσει.

Σε αντιδιαστολή όμως η μη ύπαρξη τους αποκλείει την εμφάνισή της σε ποσοστό πάνω από 99%.

Όπως αναφέρθηκε, οι περισσότεροι ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί. Οι στατιστικές λένε ότι σε κάθε ένα ασθενή που έχει διαγνωστεί υπάρχουν άλλοι 30 που έχουν την πάθηση και δεν το ξέρουν (ασυμπτωματικοί). Αυτό έχει μεγάλη σημασία στην παιδιατρική, γιατί η αναλογία μεταξύ συμπτωματικής και ασυμπτωματικής κοιλιοκάκης στα παιδιά υπολογίζεται 1 προς 7. 

 Επίσης υπάρχει και ένα ποσοστό περίπου 10% οροαρνητικών ασθενών οπότε και εδώ βοηθά η γενετική διερεύνηση. 

 Επομένως, ο γενετικός έλεγχος είναι απαραίτητος και συνίσταται σε πιθανή ύπαρξη κοιλιοκάκης. 

1) Σε άτομα με ισχυρή κλινική εικόνα αν και οροαρνητικά  

2) Όταν υπάρχει βεβαρημένη κληρονομικότητα.

 Συμπληρωματικός Έλεγχος

• Ολικές πρωτεΐνες ορού
• Αλβουμίνη
• Φολικό οξύ
• Έλεγχος για έλλειψη βιταμίνης D
• Γενική αίματος
• Σίδηρος
• Φερριτίνη
• AST
• ALT

Θεραπεία

Μετά τη διάγνωση η θεραπεία είναι μία και μοναδική:

Διατροφή εφ’ όρου ζωής χωρίς γλουτένη.

Έτσι, το έντερο επανέρχεται στη φυσιολογική κατάσταση, τα θρεπτικά συστατικά στοιχεία απορροφώνται και αξιοποιούνται από τον οργανισμό, ανακτάται το χαμένο βάρος, αποκαθίσταται η ψυχική και σωματική ευεξία.

Δες πακέτα εξετάσεων κοιλιοκάκης

Δες άρθρο μη κοιλιακή ευαισθησία στη γλουτένη

– ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ celiac disease –